I C 583/22 - uzasadnienie Sąd Rejonowy w Kozienicach z 2024-07-03
Sygn. akt I C 583/22 upr.
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 24 marca 2022 r. /koperta – k. 43/ powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., wniósł o zasądzenie od pozwanej J. S. kwoty 5351,63 zł, tytułem zapłaty wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 grudnia 2021 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu powołał się na zawartą przez pozwaną w dniu 4 czerwca 2020 r. z E. (...) wierzycielem pierwotnym umowę o kartę kredytową, na podstawie której kredytodawca zobowiązał się do udzielenia pozwanej jako kredytobiorcy kredytu w formie przyznanej linii kredytowej, zobowiązując się równocześnie do jej zwrotu na warunkach w tejże umowie wskazanych. Argumentując wskazał, iż strona pozwana korzystała z przyznanego limitu kredytowego dokonując transakcji przy użyciu karty. Wobec niewywiązania się przez pozwaną z przyjętego na siebie w ramach przedmiotowej umowy zobowiązania – brak spłaty zobowiązania, cała kwota należności głównej stała się wymagalna wraz z kwotą odsetek za opóźnienie. Umową cesji wierzytelności z dnia 22 września 2021 r. E. (...) dokonała przelewu przysługującej jej od pozwanej wierzytelności z tytułu w/w umowy na rzecz powoda. Na wysokość dochodzonego przez stronę powodową roszczenia w kwocie 5351,63 zł, składają się obok niespłaconej kwoty wykorzystanego limitu kredytowego w wysokości 3299,88 zł, prowizja za obsługę karty kredytowej w wysokości 2051,75 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie /pozew – k. 3-5/.
Ustanowiony dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej kurator w osobie adwokata – P. A., nie uznał powództwa, wnosząc o jego oddalenie w całości i zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Równocześnie wniósł o przyznanie wynagrodzenia za czynności kuratora w sprawie niniejszej według norm przepisanych.
Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie zakwestionował powództwo tak co do zasady jak i co do wysokości, podnosząc zarzut braku wymagalności roszczenia dochodzonego przez powoda – wobec faktu iż oświadczenie o rozwiązaniu umowy zostało podpisane przez P. S., który nie był umocowany do składania oświadczeń woli w imieniu wierzyciela pierwotnego, a nadto braku przedłożenia dowodu doręczenia przedmiotowego wypowiedzenia stronie pozwanej. Równocześnie podniósł zarzut braku udowodnienia roszczenia co do wysokości, wskazując, iż poza wydrukiem z ksiąg rozliczeniowych powód nie przedstawił żadnego dowodu na okoliczność braku spłaty kapitału przez pozwaną w kwocie dochodzonej pozwem. Argumentując wskazał na brak wykazania zasadności żądania pozwu w zakresie prowizji, podnosząc, iż strona powodowa nie wykazała, z jakiego tytułu żąda prowizji dochodzonej pozwem. /odpowiedź na pozew – k. 134-135/.
Roszczenie objęte powyższym pozwem było przedmiotem rozpoznania w elektronicznym postępowaniu upominawczym na skutek pozwu z dnia 29 grudnia 2021 r. wniesionego w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie sygn. akt VI Nc-e 1882612/21, które postanowieniem Sądu Rejonowego Lublin Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny z dnia 26 stycznia 2022 r. zostało umorzone w całości wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym. /k. 40/
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 29 lipca 2020 r. pomiędzy E. (...) Spółką prawa bułgarskiego z siedzibą w S. (...)a J. S. – zwaną dalej kredytobiorcą, zawarta została umowa A. C. o wydanie międzynarodowej karty kredytowej z kredytem odnawialnym i udzielenie limitu kredytowego Nr (...) umowa z dnia 29.07.2020 r. Nr (...)– k. 8-11, załącznik Nr 1 do umowy o wydanie międzynarodowej karty kredytowej A. C. z kredytem odnawialnym i udzielenie limitu kredytowego Nr (...) z dn. 29.07.2020 r. – k. 11v-15, formularz potwierdzenia doręczenia – k. 16/. Przedmiotowa umowa została zawarta na czas nieokreślony /art. 4 pkt 1 umowy – k. 8v/.
W ramach przedmiotowej umowy E. (...) Spółka prawa bułgarskiego z siedzibą w S. ((...)) przyznała J. S. limit kredytowy w maksymalnej kwocie 3000 zł w formie przyznania linii kredytowej, z którego w/w mogła korzystać przy użyciu karty kredytowej A. C.. Limit kredytowy stanowił całkowitą kwotę kredytu w rozumieniu ustawy o kredycie konsumenckim /art. 2 pkt 1 umowy – k. 8/. Całkowita kwota do zapłaty przez kredytobiorcę została określona na kwotę 3174,60 zł i obejmowała kwotę limitu kredytowego oraz całkowity koszt kredytu /art. 4 pkt 5 umowy- k. 8v/.
W dniu podpisania umowy E. (...) Spółka prawa bułgarskiego z siedzibą w S. ((...)) udostępniła J. S. instrument płatniczy – kartę kredytową Nr (...) z wytłoczonym numerem umowy, numerem karty oraz imieniem i nazwiskiem kredytobiorcy – J. S.. /art. 2 pkt 2 i 3 umowy – k. 8/.
Kredytobiorca zobowiązany był do zapłaty miesięcznej prowizji za administrację karty, stanowiącej wynagrodzenie kredytodawcy w wysokości 15,25 % wykorzystanej kwoty, według stanu na dany miesiąc, obliczanej w stosunku dziennym w wysokości 0,175 % do kwoty 5,25 % oraz dodatkowo prowizji za utrzymywanie limitu kredytowego w wysokości miesięcznej 10 % wykorzystanej kwoty naliczanej pierwszego dnia po upływie okresu płatności – tj. 6-go dnia każdego miesiąca . Część prowizji za udzielenie limitu kredytowego w wysokości 10 % wykorzystanej kwoty naliczana pierwszego dnia po upływie okresu płatności, nie była pobierana za dany miesiąc, jeżeli kwota całkowitego zobowiązania została spłacona w całości o okresie płatności w danym miesiącu. Nadto część prowizji za udzielenie limitu kredytowego w wysokości 10 % wykorzystanej kwoty, nie była pobierana, jeżeli kredytobiorca nie spłacił co najmniej minimalnej kwoty do zapłaty za dwa kolejne miesiące. /art. 12 i 13 umowy – k. 9/.
W art. 3 ust. 1 umowy zastrzeżono, iż kredytobiorca może korzystać w całości z maksymalnej kwoty przyznanego limitu kredytowego, niezwłocznie po aktywacji karty i wejściu w życie umowy. Po pierwszym skorzystaniu z tej kwoty kredytobiorca, mógł korzystać z kwot przekraczających należny kapitał aż do maksymalnej kwoty limitu kredytowego w dowolnym momencie w czasie obowiązywania umowy, pod warunkiem, że karta nie została zablokowana. Korzystanie z limitu kredytowego było możliwe wyłącznie poprzez dokonywanie transakcji płatniczych za pomocą karty – pobieranie kwoty w gotówce oraz składanie zleceń płatniczych przy użyciu karty – do transakcji płatniczych i wypłaty gotówki z bankomatu, transakcji płatniczych za pośrednictwem innych platform elektronicznych online (płatności internetowe), do transakcji płatniczych i wypłaty gotówki za pośrednictwem (...), transakcji płatniczych za pośrednictwem innych platform elektronicznych – online (płatności internetowe) /art. 3 pkt 1 i art. 5 pkt 2 umowy – k. 8v/.
Całkowite zobowiązanie kredytobiorcy obejmowało, w dowolnym momencie w czasie obowiązywania umowy – wykorzystaną kwotę limitu kredytowego, należne od niej odsetki, prowizję za udzielenie limitu kredytowego oraz odsetki za opóźnienie, jeżeli były naliczane /art. 4 pkt 2 umowy – k. 8v/.
Wykorzystana kwota stanowiła kwotę wszystkich transakcji dokonanych przy użyciu karty do wysokości maksymalnej kwoty limitu kredytowego w dowolnym momencie w czasie obowiązywania umowy, które nie zostały spłacone przez kredytobiorcę /art. 3 pkt 2 umowy – k. 8 v/.
Oprocentowanie kredytu zostało określone jako stałe i wynosiło 6,94 % w stosunku rocznym /art. 10 umowy – k. 23/.
Rzeczywista roczna stopa oprocentowania kredytu wynosiła zaś 83,54 % /art. 4 pkt 1 ppkt 6 umowy – k. 8v/.
Okres spłaty jakiegokolwiek wykorzystanego limitu kredytowego stanowiącego pojedynczą transakcję płatniczą, nie mógł być dłuższy niż jakikolwiek z następujących okresów: 12 miesięcy od daty transakcji do dokonania której skorzystano z limitu kredytowego /art. 4 pkt 1 umowy – k. 8 v/.
W związku ze skorzystaniem przez J. S. z akcji promocyjnej „ 0% kosztów przez 30 dni”, w dniu 29 lipca 2020 r. pomiędzy J. S. a E. (...) Spółką prawa bułgarskiego z siedzibą w S. ((...)), został zawarty aneks do umowy A. C. o wydanie międzynarodowej karty kredytowej z kredytem odnawialnym i udzielenie limitu kredytowego z dnia 29 lipca 2020 r., w którym wskazano, iż okres promocyjny to 30-dniowy okres liczony od daty pierwszego użycia limitu kredytowego przez pożyczkobiorcę, w którym to okresie promocyjnym stała roczna stopa oprocentowania kredytu mająca zastosowanie do wykorzystanej kwoty limitu kredytowego wynosiła 0%, (...) również wynosiło 0%, zaś całkowita kwota do zapłaty przez kredytobiorcę wynosiła 3000 zł – obliczona przy założeniu, że kredytobiorca wykorzystał w całości limit kredytowy w dniu aktywacji karty zgodnie z art. 4 umowy i zwrócił wykorzystaną kwotę najpóźniej w ostatnim dniu okresu promocyjnego /Aneks Nr (...) do umowy A. C. o wydanie międzynarodowej karty kredytowej z kredytem odnawialnym i udzielenie limitu kredytowego z dn. 29.07.2020 r. – k. 16 v/.
W ramach przedmiotowej umowy J. S. zobowiązana była do spłaty co najmniej 15 % limitu kredytowego, przy czym nie więcej niż kwota całkowitego zobowiązania, każdego miesiąca następującego po miesiącu, w którym po raz pierwszy skorzystała z limitu kredytowego – tzw. „minimalnej kwoty do zapłaty” w okresie rozpoczynającym się pierwszego i kończącym się piątego dnia danego miesiąca /art. 4 pkt 3 umowy – k. 8v/. Po wpłacie przynajmniej „minimalnej kwoty do zapłaty”, dostępny limit wzrastał wraz z kwotą spłaconego kapitału /art. 6 pkt 2 zd. 2 umowy – k. 8v/.
Spłata limitu kredytowego wraz z wszelkimi odsetkami i opłatami miała następować na rachunek bankowy szczegółowo wskazany w art. 16 pkt 1 umowy /art. 16 pkt 1 umowy – k. 9v/. Płatność uważało się za dokonaną w dniu, w którym kwota została uznana na rachunku bankowym kredytodawcy /art. 16 pkt 3 umowy – k. 9v/. Dokonywane przez kredytobiorcę wpłaty miały być zaliczane przez kredytodawcę w pierwszej kolejności na odsetki za opóźnienie o ile zostały naliczone, prowizję za udzielenie limitu kredytowego – o ile została naliczona, prowizję za administrowanie kartą, o ile została naliczona, odsetki wynikające z art. 10 umowy, inne opłaty i obciążenia wynikające z umowy oraz kwotę kapitału wykorzystanej kwoty kredytu /art. 16 pkt 4 umowy – k. 8v/.
W dniu 12 października 2020 r. pomiędzy J. S. a E. (...) Spółką prawa bułgarskiego z siedzibą w S. ((...)), został zawarty Aneks do umowy A. C. o wydanie międzynarodowej karty kredytowej z kredytem odnawialnym i udzielenie limitu kredytowego z dnia 30.07.2020 r. w ramach którego zwiększono wysokość przyznanego J. S. limitu kredytowego do kwoty 3400 zł oraz wprowadzono zmiany umożliwiające elektroniczną zmianę limitu kredytowego. Całkowita kwota do zapłaty wynosiła 3597,88 zł, zaś rzeczywista roczna stopa oprocentowania wynosiła 83,54 %. /Aneks do umowy A. C. o wydanie międzynarodowej karty kredytowej z kredytem odnawialnym i przyznaniem limitu kredytowego z dnia 12.10.2020 r. – k. 147-147 v/.
W przypadku opóźnienia w spłacie jakichkolwiek kwot wynikających z umowy E. (...) Spółka prawa bułgarskiego z siedzibą w S. ((...)), zastrzegła sobie możliwość naliczenia odsetek za opóźnienie od tych kwot, za każdy dzień zwłoki, w wysokości 10,95 % rocznie, przy czym zastrzeżono, że stopa odsetek nie może przekroczyć maksymalnej wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie określonej w art. 481§2 1 k.c. /art. 14 umowy – k. 9/.
Umowa ulegała rozwiązaniu z chwilą upływu okresu jej obowiązywania z zastrzeżeniem spłaty przez kredytobiorcę całkowitego zobowiązania i wszelkich innych należnych płatności wynikających z umowy albo przed tą datą na skutek pisemnego wypowiedzenia przez kredytobiorcę po spłaceniu przez niego wszystkich należnych kwot wynikających z umowy, jak również z przyczyn szczegółowo wymienionych w art. 22 umowy /art. 22 umowy – k. 10/. W art. 23 pkt 5 umowy zastrzeżono, iż umowa ulega rozwiązaniu bez wypowiedzenia przez kredytodawcę, w przypadku gdy kredytobiorca nie wykonuje wymagalnych zobowiązań lub naruszył istotne zobowiązania wynikające z umowy /art. 23 pkt 5 umowy – k. 10/.
Niezależnie od przyczyn rozwiązania umowy, kredytobiorca zobowiązany był do spłaty całkowitej kwoty wykorzystanej kwoty limitu kredytowego, odsetek naliczonych zgodnie ze stopą określoną w art. 10 umowy według stanu na dzień rozwiązania, odsetek za opóźnienie zgodnie z art. 14 umowy, prowizji za udzielenie limitu kredytowego zgodnie z art. 13 umowy, oraz prowizji za administrowanie kartą o ile zostały naliczone, a nadto do zwrotu karty kredytodawcy w terminie 7 dni od dnia rozwiązania umowy, przesyłając ją listem poleconym do biura kredytodawcy. W przypadku braku zwrotu karty w zakreślonym terminie, kredytobiorca zobowiązany był do zapłaty kary umownej w wysokości 5 zł za każdy dzień zwłoki, jednak nie więcej niż 200 zł. /art. 23 pkt. 2 i 3 umowy – k. 10 /.
J. S. korzystała z przyznanego jej w ramach łączącej strony umowy o wydanie międzynarodowej karty kredytowej z kredytem odnawialnym i udzielenie limitu kredytowego Nr (...), limitu kredytowego dokonując transakcji przy użyciu karty /historia operacji – k. 17-18 v/.
W dniu 17 września 2021 r. E. (...) Spółka prawa bułgarskiego z siedzibą w S. ((...)), reprezentowana przez P. S. złożyła J. S. oświadczenie o rozwiązaniu umowy Nr (...) o wydanie międzynarodowej karty kredytowej z limitem odnawialnym i limitem kredytowym ze skutkiem natychmiastowym, w związku z zaprzestaniem wykonywania wymagalnych zobowiązań i naruszeniem istotnych zobowiązań wynikających z umowy przez w/w, wzywając równocześnie do bezzwłocznej spłaty zobowiązań z tytułu w/w umowy wynoszących na dzień 17 września 2021 r. 5557,74 zł, zaznaczając równocześnie, iż zadłużenie na karcie kredytowej, stało się wymagalne / oświadczenie o rozwiązaniu umowy A. C. o wydanie międzynarodowej karty kredytowej z limitem odnawialnym i limitem kredytowym – k. 19, potwierdzenie nadania – k. 20, pełnomocnictwo – k. 145/.
Umową cesji wierzytelności z dnia 22 września 2021 r. E. (...) Spółka prawa bułgarskiego z siedzibą w S. ((...)) scedowała na (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przysługującą jej wobec J. S. wierzytelność wynikającą z umowy Nr (...) z dnia 29 lipca 2020 r. /umowa cesji wierzytelności z dnia 22.09.2021 r. – k. 23-26, załącznik Nr 1 do umowy cesji wierzytelności z dnia 22.09.2021 r. – k. 27/.
Pismami datowanymi na dzień 5 października 2021 r. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. poinformowała J. S. o dokonanym przez E. (...) Spółkę prawa bułgarskiego z siedzibą w S. ((...)) na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W., przelewie wierzytelności wynikających z umowy Nr (...) z dnia 29 lipca 2020 r., wzywając do zapłaty kwoty 5351,63 zł w nieprzekraczalnym terminie do dnia 15 października 2021 r., informując równocześnie o możliwości polubownej spłaty zadłużenia /zawiadomienie o cesji wierzytelności – k. 22-22v, wezwanie do zapłaty – k. 21-21v/.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej powołanych dowodów z dokumentów, albowiem nie budziły one wątpliwości Sądu co do swej autentyczności, nadto nie były kwestionowane przez żadną ze stron postępowania, jak również nie zostały w ocenie Sądu przytoczone w celu obejścia prawa.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.
Powód swe roszczenie wobec pozwanej wywodził z tytułu umowy A. C. o wydanie międzynarodowej karty kredytowej z kredytem odnawialnym i udzielenie limitu kredytowego Nr (...), zawartej w dniu 29 lipca 2020 r. pomiędzy pozwaną a wierzycielem pierwotnym - E. (...) spółką prawa bułgarskiego, za pomocą środków porozumiewania się na odległość. Legitymację procesową czynną do wytoczenia przedmiotowego powództwa strona powodowa wywodziła zaś z umowy cesji wierzytelności – przysługującej pierwotnemu wierzycielowi, tj. E. (...) spółce prawa bułgarskiego, wobec pozwanej.
W świetle okoliczności niniejszej sprawy pozwana winna być uznana za konsumenta w rozumieniu art. 22 1 k.c. w zw. z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz.U.2019.1083 t.j.) – w brzmieniu obowiązującym na dzień zawarcia przedmiotowej umowy, zatem materialnoprawnej podstawy dochodzonego roszczenia należy upatrywać w treści art. 720 k.c., przepisach ustawy o kredycie konsumenckim oraz ustawy z dnia 19 sierpnia 2011r. o usługach płatniczych (Dz.U.2020.794 t.j.).
Stosownie do brzmienia art. 3 ust. 1 powołanej ustawy przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi.
Zgodnie zaś z treścią art. 3 ust 2 za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności:
1)umowę pożyczki;
2)umowę kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego;
3)umowę o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia;
4) umowę o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia;
5) umowę o kredyt odnawialny.
Zgodnie z treścią art. 29 ustawy, umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę. Kredytodawca lub pośrednik kredytowy jest zobowiązany niezwłocznie doręczyć umowę konsumentowi. Umowa powinna być sformułowana w sposób jednoznaczny i zrozumiały. Określenie szczególnych wymagań dotyczących treści umowy o kredyt konsumencki oraz obowiązków związanych z samym trybem jej zawierania zawiera art. 30 ustawy.
Na gruncie niniejszej sprawy powód swe roszczenie wobec pozwanej wywodził z tytułu umowy o wydanie międzynarodowej karty kredytowej z kredytem odnawialnym i udzielenie limitu kredytowego. Niewątpliwie umowa zawarta pomiędzy stronami jest umową kredytu konsumpcyjnego, do której zastosowanie ma przepis art. 3 ust. 2 pkt 5 ustawy o kredycie konsumenckim. Choć ustawa ta zawiera w sobie przepisy odsyłające o charakterze wewnętrznym (m.in. art. 42, 43 i 66), nie definiuje ona pojęcia kredytu odnawialnego, nie wskazując jednocześnie cech przedmiotowych takiej umowy. W literaturze przedstawiono dwa stanowiska dotyczące umowy o kredyt odnawialny, w tym pogląd nakazujący kwalifikować tego rodzaju umowę jako umowę kredytu w rozumieniu art. 69 p.bank. (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 6 marca 2020 r., I ACa 805/19). Zgodnie natomiast ze stanowiskiem wypracowanym przez doktrynę przez umowę kredytu odnawialnego należy rozumieć kredyt, który może być wykorzystywany wielokrotnie w terminie określonym w umowie.
Zgodnie z postanowieniami zawartej pomiędzy stronami umowy, powód przyznał limit kredytowy pozwanej, prowadził dla niej rachunek karty kredytowej i wydał pozwanej kartę kredytową. Rachunek ten pełnił funkcję rachunku płatniczego w rozumieniu przepisów ustawy o usługach płatniczych z dnia 19 sierpnia 2011 roku. Zgodnie z art. 2 pkt 25 tej ustawy, rachunek płatniczy to rachunek prowadzony dla jednego lub większej liczby użytkowników służący do wykonywania transakcji płatniczych, przy czym przez rachunek płatniczy rozumie się także rachunek bankowy oraz rachunek członka spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, jeżeli rachunki te służą do wykonywania transakcji płatniczych. W ramach przedmiotowej umowy powód udzielił pozwanej kredytu odnawialnego pierwotnie w kwocie 3000 zł, ostatecznie zaś w kwocie 3400 zł (w związku z aneksowaniem umowy) w formie przyznania limitu kredytowego, z którego pozwana miała korzystać przy użyciu karty kredytowej A. C.. Wykorzystanie limitu kredytowego miało następować w formie gotówkowej i bezgotówkowej – poprzez dokonywanie transakcji płatniczych za pomocą karty, do wysokości przyznanego limitu kredytowego.
Stosownie do brzmienia art. 2 ust 15a ustawy z dnia 19 sierpnia 2011r. o usługach płatniczych kartą płatniczą, jest karta uprawniająca do wypłaty gotówki lub umożliwiająca złożenie zlecenia płatniczego za pośrednictwem akceptanta lub agenta rozliczeniowego, akceptowana przez akceptanta w celu otrzymania przez niego należnych mu środków, w tym kartę płatniczą w rozumieniu art. 2 pkt 15 rozporządzenia (UE) (...).
W tym miejscu zaznaczyć należy, iż przy umowie kredytu odnawialnego oraz karty kredytowej, kredytobiorca nie jest obowiązany do zwrotu całości kwoty kredytu, lecz jedynie do spłaty wykorzystanego limitu kredytowego poprzez dokonywanie wpłat, których wysokość oraz termin płatności są określane w wyciągu z rachunku. Posiadacz karty zobowiązany jest do spłaty całego zadłużenia dopiero w sytuacji rozwiązania umowy.
W toku niniejszego postępowania powód bezsprzecznie wykazał fakt zawarcia umowy o limit i kartę kredytową Nr (...) przez pozwaną z wierzycielem pierwotnym, przedkładając do akt sprawy w/w umowę. Na dokumencie tym widnieje pieczęć Oddziału E. (...) w Polsce i podpis osoby reprezentującej wierzyciela pierwotnego, potwierdzający zgodność danych wskazanych w umowie z przedłożonymi dokumentami oraz czytelny, własnoręczny podpis pozwanej. Powołane dowody w kontekście zasad logiki i doświadczenia życiowego prowadzą do jednoznacznej konstatacji, że w dniu 29 lipca 2020 r. pozwana zawarła z wierzycielem pierwotnym umowę o wydanie międzynarodowej karty kredytowej z kredytem odnawialnym i udzielenie limitu kredytowego Nr (...), z której powód wywodzi przedmiotowe roszczenie o zapłatę.
W świetle powyższego uznać należało, iż powód ponad wszelką wątpliwość udowodnił istnienie dochodzonego zobowiązania w tej płaszczyźnie tj. prawnej skuteczności umowy zawartej w dniu 29 lipca 2020 r., jak również zasadności roszczenia we wskazanej w pozwie wysokości, wobec braku wywiązania się przez pozwaną z warunków przedmiotowej umowy.
Zgodnie z treścią art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Należy przyjąć, że strona ma obowiązek wyraźnego powołania konkretnego środka dowodowego. W orzeczeniu z dnia 17 grudnia 1996 r. (I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6–7, poz. 76) Sąd Najwyższy stwierdził, że przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego zmienionych ustawą z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 189) rzeczą sądu nie jest zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też przeprowadzenie z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie ( art. 227 ) spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). W tym miejscu zaznaczyć należy, iż zasady wyrażone w art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. nie określają jedynie zakresu obowiązku zgłaszania dowodów przez strony, ale muszą być rozumiane przede wszystkim w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na niej spoczywał. Mając powyższe na uwadze, to na stronie pozwanej spoczywał ciężar dowodu na okoliczność, zawyżenia wysokości dochodzonego przez stronę powodową roszczenia. W istocie strona pozwana ograniczyła się jedynie do ogólnikowego stwierdzenia, że istniejące po jej stronie zobowiązanie wobec powoda winno być niższe. Twierdzenia strony pozwanej w tym względzie, nie zostały poparte żadnymi wnioskami dowodowymi, w tym w szczególności dokumentami – co w sytuacji podnoszonego przez powoda zarzutu nie wywiązania się przez pozwaną ze zobowiązania przyjętego na podstawie zawartej pomiędzy stronami umowy, a co za tym idzie postawienia w stan wymagalności całego roszczenia, stanowiącego przedmiot żądania pozwu – czyni te wyjaśnienia niewiarygodnymi.
Za całkowicie bezzasadny przy tym uznać należało podnoszony przez pozwaną zarzut stosowania przez kredytodawcę w treści umowy będącej źródłem zobowiązania klauzul niedozwolonych. Zgodnie z treścią art. 385 1 § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenie stron w tym cenę lub wynagrodzenie jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. W świetle wymienionych powyżej przesłanek dla uznania postanowień wzorca umownego za abuzywne konieczne było ustalenie, że nie zostały one uzgodnione indywidualnie. W myśl art. 385 1 § 3 k.c. nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Podkreślić przy tym należy, że zgodnie z treścią art. 385 1 § 4 k.c. ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje, a więc w niniejszej sprawie na stronie pozwanej. Odnosząc powyższe do realiów niniejszej sprawy wskazać należy, że wzorzec umowny w tym zakresie jest wystarczająco jasny. W umowie pożyczki załączonej do pozwu wskazano szczegółowo sposób kalkulowania poszczególnych obciążeń związanych z udzielaną pożyczką. Precyzyjność zapisu, jego zrozumiałość w zakresie obliczenia takiej wysokości dla przeciętnego konsumenta, w ocenie Sądu, nie pozostawia żadnych wątpliwości.
Zaznaczyć należy, że umowa pożyczki jest umową odpłatną. Zwyczajową formę wynagrodzenia za korzystanie z cudzego kapitału stanowią odsetki, ewentualnie zapłata prowizji. Ustawodawca, aby przeciwdziałać ocenianemu negatywnie w świetle zasad współżycia społecznego zjawisku lichwy oraz aby chronić interesy słabszych uczestników obrotu gospodarczego, jakimi zazwyczaj są konsumenci, wprowadził przy tym do kodeksu cywilnego instytucję odsetek maksymalnych (art. 359 § 2 1 k.c.), których wysokość winna stanowić podstawowe odniesienie do oceny ekwiwalentności wysokości wynagrodzenia kredytodawcy ustalonego w umowie. Stopa tych odsetek ustalana jest w odniesieniu do aktualnej stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego i odzwierciedla bieżący układ stosunków gospodarczych, „cenę” pieniądza w obrocie międzybankowym i poziom inflacji, zapewnia więc pożyczkodawcom godziwy zysk. Z drugiej strony jej wprowadzenie nie pozwala podmiotom uprzywilejowanym, jakim zwykle w obrocie z konsumentami znajdującymi się w trudnej sytuacji materialnej, niewykształconymi lub mającymi trudności intelektualne z rozeznaniem konsekwencji swojego działania, są pożyczkodawcy, na wykorzystywanie przymusowego położenia słabszej strony umowy. Odsetki, obok prowizji za udzielenie pożyczki, stanowią wynagrodzenie pożyczkodawcy za korzystanie przez pożyczkobiorcę z jego środków finansowych. W tym miejscu zaznaczyć należy, że umowa kredytu, sformułowana zgodnie z zasadami uczciwego i rzetelnego obrotu na rynku kapitałowym, powinna jasno określać, które opłaty i prowizje stanowią zysk pożyczkobiorcy, a które pobierane są na pokrycie konkretnych kosztów ponoszonych przez niego w związku z zawartą umową i jej obsługą. Te ostatnie powinny zostać przy tym określone w wysokości rzeczywiście ponoszonej przez pożyczkodawcę, tak aby nie stanowić ukrytego źródła zysku. Na gruncie niniejszej sprawy pozaodsetkowe koszty kredytu w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 6a ustawy o kredycie konsumenckim zostały ustalone na właściwym poziomie, zważywszy na fakt, że zgodnie z art. 36a ust. 2 ustaw o kredycie konsumenckim, pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie mogą być wyższe od całkowitej kwoty kredytu w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 6 w/w ustawy. Z tych względów Sąd uznał, że wysokość dochodzonego roszczenia nie budzi wątpliwości. Znajduje ona pokrycie w treści łączącej strony umowy. Składowe dochodzonego przez stronę powodową roszczenia – wbrew twierdzeniom pozwanej zostały szczegółowo wskazane w treści uzasadnienia pozwu.
Z tych względów za bezzasadny uznać należało podniesiony przez pozwaną zarzut abuzywności postanowień łączącej strony umowy oraz braku wykazania wysokości dochodzonego roszczenia.
Za równie nietrafiony uznać należało podniesiony przez stronę pozwaną zarzut braku wymagalności roszczenia dochodzonego przez stronę powodową.
Z przedłożonej przez powoda dokumentacji – historii operacji w rachunku bankowym w ramach którego został przyznany limit kredytowy, w tym kierowanego do pozwanej wezwania do zapłaty jednoznacznie wynika, że w/w nie dotrzymała warunków umowy - nie dokonała spłaty przyznanego limitu kredytowego zgodnie z postanowieniami umowy. W art. 23 pkt 5 łączącej strony umowy powód zastrzegł sobie możliwość rozwiązania umowy bez wypowiedzenia, w przypadku gdy kredytobiorca nie wykonuje wymagalnych zobowiązań lub naruszył istotne zobowiązania wynikające z umowy. Przedmiotowe pismo zostało nadane przesyłką rejestrowaną na adres pozwanej wskazany w umowie. W tym miejscu wskazać należy, iż stosownie do brzmienia art. 17 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe (t.j.Dz.U.2020.1041), potwierdzenie nadania przesyłki rejestrowanej lub przekazu pocztowego wydane przez placówkę pocztową operatora wyznaczonego ma moc dokumentu urzędowego. Zgodnie ze stanowiskiem zarówno doktryny jak i orzecznictwa, które Sąd orzekający w sprawie niniejszej w pełni podziela, dowód nadania przesyłki rejestrowanej wynikający bezpośrednio z pokwitowania jej przyjęcia, czy też jak w niniejszej sprawie z książki nadawczej, wprawdzie nie zawsze wystarcza do udowodnienia jej doręczenia, jednak samo zaprzeczenie faktowi doręczenia nie wystarcza do obalenia tego dowodu. Operator pocztowy przyjmując przesyłkę rejestrowaną i pobierając z góry opłatę zobowiązuje się do jej doręczenia. Jeżeli nadawca przesyłki rejestrowanej uiścił opłatę, otrzymał potwierdzenie nadania, a operator nie zwrócił mu tej przesyłki, można domniemywać, że została doręczona adresatowi. W związku z tym należy uznać, że dowód nadania przesyłki rejestrowanej stanowi domniemanie doręczenia jej adresatowi, który może je obalić, jedynie wykazując, że nie miał możliwości zapoznania się z jej treścią ( podobne stanowisko zajęły Sądy w orzeczeniach: Sąd Najwyższy z 17 marca 2010 r. w sprawie II CSK 454/09, Naczelny Sąd Administracyjny z 15 grudnia 2017 r. (...), czy Wojewódzki Sąd Administracyjnego w Ł. z 22 stycznia 2020 r. I SA/Łd 732/19). Za niezasadny przy tym uznać należało podnoszony przez pozwaną zarzut, jakoby złożone pozwanej oświadczenie o rozwiązaniu umowy, nie było skuteczne albowiem nie zawiera podpisu osoby uprawnionej do reprezentacji – wierzyciela pierwotnego. Wbrew twierdzeniom pozwanej oświadczenie o rozwiązaniu umowy zostało podpisane przez P. D. ds. operacji E. (...), dla którego pełnomocnictwo do działania w imieniu powoda zostało przedłożone do akt niniejszej sprawy /k. 145/. Treść pisma powoda zawierającego oświadczenie o rozwiązaniu umowy, nie budzi wątpliwości. Zaznaczyć należy, że rozwiązanie umowy jest prawem kształtującym, które jest realizowane poprzez oświadczenie złożone drugiej stronie umowy (art. 61 k.c.). Z uwagi na szczególne skutki jakie ze sobą niesie, a które prowadzą do zerwania pomiędzy stronami węzła obligacyjnego, uznać należy, że zgodnie z art. 60 k.c. zachowanie takie nie powinno pozostawiać żadnych wątpliwości co do prawidłowości jego złożenia. Z treści art. 61 k.c. wynika jednoznacznie że ustawodawca, wyznaczając chwilę, w której następuje skuteczne złożenie oświadczenia woli innej osobie, opowiedział się za teorią doręczenia i przyjął, że oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Z tych względów Sąd uznał dokonane przez wierzyciela pierwotnego – E. (...) Spółkę prawa bułgarskiego z siedzibą w S. ((...)) rozwiązanie łączącej strony umowy, za w pełni skuteczne. Powód zawarł wyraźnie oświadczenie o rozwiązaniu umowy, przyczynie jej rozwiązania, tj. zaprzestanie wykonywania wymagalnych zobowiązań i naruszenie istotnych zobowiązań wynikających z umowy.
Mając na względzie powyższe oraz fakt, iż wierzyciel pierwotny dokonał rozwiązania łączącej strony umowy w dniu 17 września 2021 r. ze skutkiem natychmiastowym, wzywając równocześnie do bezzwłocznej spłaty zobowiązań wynikających z umowy, a pozwana nie przedłożyła żadnego dowodu, z którego wynikałoby, że spełniła swoje zobowiązanie z tytułu w/w umowy, wobec powyższego w ocenie Sądu powód ponad wszelką wątpliwość udowodnił istnienie dochodzonego zobowiązania w tej płaszczyźnie tj. prawnej skuteczności rozwiązania umowy, a co za tym idzie wymagalności roszczenia.
Niezależnie od powyższej argumentacji, mając na względzie, iż pozwana winna być uznana za konsumenta w rozumieniu art. 22 1 k.c., stosownie do brzmienia art. 117 § 2 1 k.c. w brzmieniu aktualnym, należało z urzędu ocenić kwestię zasadności roszczenia dochodzonego przez powoda również przez pryzmat przedawnienia roszczenia, a co za tym idzie ustalić: termin przedawnienia dla przedmiotowego roszczenia, kiedy roszczenie stało się wymagalne, jak również czy miało miejsce przerwanie biegu terminu przedawnienia przez czynność przed sądem lub organem powołanym do egzekwowania roszczeń danego rodzaju przedsięwziętą bezpośrednio w celu zaspokojenia tego roszczenia (art. 123 § 1 pkt 1 k.c.), zaś w sytuacji, gdy przerwanie biegu przedawnienia faktycznie nastąpiło - od kiedy rozpoczęło ono swój bieg na nowo (art. 124 k.c.). Dopiero ustalenie powyższych okoliczności pozwoliłoby na ocenę zasadności roszczenia strony powodowej.
Zgodnie z treścią art. 117 § 1 k.c. roszczenia majątkowe, co do zasady ulegają przedawnieniu. Stosownie do brzmienia art. 118 k.c., termin przedawnienia roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz świadczeń okresowych wynosi trzy lata. Skoro powód jako źródło swojego roszczenia wskazuje umowę pożyczki zawartą z pozwaną, tym samym należność z niej wynikająca ma charakter świadczenia związanego z działalnością gospodarczą prowadzoną przez powoda i przedawnia się z upływem lat trzech. Stosownie do brzmienia art. 120 § 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Roszczenie staje się wymagalne z nadejściem momentu, w którym świadczenie ma być spełnione. Wymagalność roszczenia należy łączyć z nadejściem ostatniego dnia pozwalającego dłużnikowi spełnić świadczenie zgodnie z treścią zobowiązania (por. wyrok SN z 3.02.2006 r., I CSK 17/05). Wobec brzmienia art. 123 § 1 pkt 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje oraz przez wszczęcie mediacji. Po każdym przerwaniu biegu terminu przedawnienia, biegnie on na nowo. W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone (art. 124 § 1 i 2 k.c.)
Mając na względzie powyższe oraz fakt, iż przedmiotowa umowa została rozwiązana przez wierzyciela pierwotnego ze skutkiem natychmiastowym w dniu 17 września 2021 r, a pozew o zapłatę przedmiotowego roszczenia - w elektronicznym postępowaniu upominawczym został wniesiony przez powoda w dniu 29 grudnia 2021 r., tym samym trzyletni termin przedawnienia roszczenia jeszcze nie upłynął - mając na względzie, iż pozew w sprawie niniejszej został wniesiony w dniu 24 marca 2022 r.
Konstatując Sąd doszedł do przekonania, że roszczenie powoda względem pozwanej we wskazanej w pozwie wysokości powstało i stało się wymagalne. Pozwana zaś w żaden sposób nie udowodniła, że roszczenie to wygasło lub, że w jakikolwiek inny sposób nie może zostać zrealizowane.
Mając na względzie powyższe na podstawie wyżej powołanych przepisów, Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku i zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 5351,63 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 grudnia 2021 r. do dnia zapłaty.
W przedmiocie odsetek Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. zgodnie, z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3 343,12 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na którą to kwotę składają się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 400 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 1800 zł ustalone w stawce minimalnej zgodnie z § 2 pkt. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2023.1964 t.j.), opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17zł, koszty doręczeń komorniczych w kwocie łącznej 240,52 zł (126,62 zł + 113,90 zł) oraz zaliczka na kuratora w kwocie 885,60 zł, o czym orzeczono jak w punkcie II wyroku.
Jednocześnie Sąd przyznał adwokatowi P. A. pełniącemu obowiązki kuratora dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej wynagrodzenie w kwocie 885,60 zł wraz z podatkiem VAT w wysokości 23 % stosownie do przepisów Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej z dnia 9 marca 2018 r. (Dz.U.2018.536) przy uwzględnieniu wskazanej przez powoda wartości przedmiotu sporu, nakazując wypłatę wynagrodzenia z zaliczki uiszczonej przez powoda. Wysokość wynagrodzenia kuratora Sąd ustalił stosownie do § 1 ust. 1 cyt. rozporządzenia, zgodnie z którym wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej, zwanego dalej „kuratorem”, ustala się w kwocie nieprzekraczającej 40 % stawek minimalnych za czynności adwokackie określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze, a w przypadku gdy kuratorem jest radca prawny - w kwocie nieprzekraczającej 40% stawek minimalnych za czynności radców prawnych określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 22 5 ust. 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, w obu przypadkach nie mniej niż 60 zł.
Z tych względów orzeczono jak w punkcie III sentencji wyroku.
sędzia Anna Miłosz
Z. 1. odnotować,
2. odpis uzasadnienia z odpisem wyroku doręczyć kuratorowi pozwanej z pouczeniem, że apelację strona może wnieść za pośrednictwem tutejszego Sądu w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem .
03.07.24r. sędzia Anna Miłosz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kozienicach
Data wytworzenia informacji: